Zmiana sposobu myślenia o środowisku pracy, jaka dokonała się od wiosny zeszłego roku nie wpłynęła ostatecznie na status biur. Przeciwnie, po kilkunastu miesiącach hibernacji biura przeżywają swój renesans. Nadal są mocnym wsparciem w budowie kultury organizacyjnej firm oraz bazą dla rozwoju i współpracy zespołów, szkoleń nowych pracowników, a także miejscem spotkań z klientami. 

Zmieniły się natomiast oczekiwania użytkowników biurowców. Poza tym, na plan pierwszy wysunęły się kwestie związane ze sposobem odziaływania budynków na środowisko naturalne i pracujących w nich ludzi. - Na sile przybierają teraz procesy decyzyjne nakierowane na ochronę środowiska, niosące coraz częściej konkretne deklaracje inwestorów i deweloperów, w których zobowiązują się do ograniczenia przez budynki emisji dwutlenku węgla do zera w określonej perspektywie czasu – mówi Bartłomiej Zagrodnik, Managing Partner/CEO w Walter Herz. 

Konieczne stało się kolejne przewartościowanie przyjętych wcześniej standardów i poszerzenie skali rozwiązań proekologicznych, szczególnie w kontekście zmian klimatycznych, które niosą nieoczekiwane i groźne zjawiska pogodowe. – Rozwój rynku ukierunkowany jest na realizację inteligentnych, neutralnych dla środowiska budynków oraz tworzenia innowacyjnych rozwiązań, które wspierają dekarbonizację istniejących zasobów oraz adaptowanie ich do aktualnych wymogów w zakresie zrównoważonego rozwoju – wyjaśnia Bartłomiej Zagrodnik.  

– Przemiany stymulują również takie czynniki, jak rosnące ceny prądu, koszty zużycia wody, ogrzewania, czy wywozu śmieci. Biurowce przechodzą na zieloną energię pochodzącą wyłącznie ze źródeł odnawialnych, co nie tylko daje pozytywne skutki środowiskowe, ale także pozwala obniżyć koszty eksploatacji. Stąd coraz większe zainteresowanie nieruchomościami wyposażonymi w proekologiczne rozwiązania widzimy także ze strony najemców – przyznaje Bartłomiej Zagrodnik. 

Zielona energia i oszczędność wody  

Najnowocześniejsze budynki nie tylko czerpią energię ze źródeł odnawialnych, ale również korzystają z technologii pozwalających ograniczyć jej zużycie poprzez automatyzację zarządzania przestrzenią. Coraz powszechniejsze są w nich też rozwiązania umożliwiające retencjonowanie wody, co ma kluczowe znaczenie w obliczu kryzysu wodnego. Właściciele obiektów poważnie podchodzą do kwestii kurczących się zasobów wodnych. Inwestują w systemy filtrowania i ponownego wykorzystania wody szarej oraz gospodarowania wodą deszczową, w armaturę czy prysznice bazujące na czujnikach ruchu, by ograniczyć zużycie wody sieciowej, jak również różnego rodzaju rozwiązania służące retencjonowaniu wody. Tworzą zielone dachy, tarasy i ogrody deszczowe. Firmy również chętniej wybierają budynki spełniające określone standardy w tym zakresie, chcąc skorzystać z możliwości ograniczenia kosztów.   

W Polsce odpowiednie zarządzanie zasobami wody jest szczególnie ważne ponieważ zajmujemy pod względem jej zasobów jedno z ostatnich miejsc w Europie, plasując się przed Czechami, Cyprem i Maltą. A poziom zużycia wody na świecie niestety stale rośnie. Na przestrzeni ostatniego stulecia zwiększył się sześciokrotnie.   

Krystaliczne powietrze, zielone enklawy i ekologiczne uprawy

Na efektywność budynków biurowych wpływ ma daleko więcej czynników. Mówimy tu m.in. o systemach wentylacji i cyrkulacji powietrza, które w wysokiej klasy obiektach kontrolują i dostarczają powietrze lepszej jakości niż przewidują normy, specjalistycznych filtrach i nawilżaczach, a także nieemisyjnych materiałach wykończeniowych, czy rozwiązaniach optymalizujących akustykę. 

Nowoczesne budynki poszerzają spektrum nowoczesnych rozwiązań, by stać się bardziej przyjaznymi do pracy i dla środowiska. Jedną z głównych ról gra tu również zieleń. Obserwujemy więc tworzenie zielonych enklaw wokół budynków, aranżowanie zatopionych w zieleni dziedzińców, skwerów i stref do rekreacji, m.in. z chodnikami z zielonego betonu oczyszczającymi powietrze. Roślinność dobierana jest zwykle pod kątem niewielkiego zapotrzebowania na wodę oraz możliwość produkcji dużej ilości tlenu oraz pochłaniania toksyn, a pnącza w kontekście zabezpieczenia ścian budynku przed nagrzewaniem się. Na obszarze kompleksów pojawiają się azyle dla ptaków i owadów, jak również pasieki miejskie oraz ogrody do upraw ekologicznych.  

Specjalnie zaprojektowane bryły, elewacje i dachy budynków z elementami odbijającymi światło słoneczne służą redukcji efektu tzw. miejskich wysp ciepła. Wnętrza biurowców aranżowane są z kolei w taki sposób, by aktywizowały użytkowników. Dla przykładu, centralne ulokowanie schodów zachęcać ma do przemieszczania się pieszego między kondygnacjami, co pozwala ograniczyć korzystanie z wind. Prozdrowotnej aktywności pracowników oraz redukcji obciążeń dla środowiska służy też upowszechnienie w budynkach biurowych infrastruktury dla rowerzystów. 

Technologie ułatwiające organizację pracy

Wsparciem dla tak szeroko omawianego dziś dobrostanu pracowników jest wykorzystanie w najnowocześniejszych budynkach platform do zarządzania hybrydowym biurem, dzięki czemu obiekty mogą zaoferować tzw. smart office. Aplikacje dostępne ze smartfonów poprawiają codzienną organizację pracy. Przy ich użyciu można m.in. zarezerwować godzinę przyjścia do biura albo miejsce parkingowe, bezdotykowo wjechać do garażu oraz windą na wybrane piętro, zabukować salę konferencyjną na spotkanie zespołu czy z klientem, a nawet zgłosić usterkę drukarki. 

Kluczowym wyzwaniem stało się zapewnienie ludziom w otoczeniu biurowym możliwie największej wygody i bezpieczeństwa. Gwarantować go mają, nie tylko ogólnodostępne podstawowe środki odkażające, maseczki i  rękawiczki, ale także zmiany aranżacji biur. Takie rozplanowanie przestrzeni biurowych, by były wygodne dla wszystkich i zapewniały różnego rodzaju strefy dostosowane do nowego profilu pracy. Firmy decydują się zatem najczęściej na zwiększenie odległości pomiędzy stanowiskami pracy, ograniczenie ilości dużych sal konferencyjnych, które zastępują dedykowane mniejsze sale, boksy i budki do rozmów, a także trybuny do kreatywnej pracy w zespole. Tworzone są strefy socjalne, chillout roomy do odpoczynku, zielone tarasy oraz ogrody zimowe. 

Ambicją środowiska biurowego jest też tworzenie przestrzeni ekologicznych. Wykorzystanie na ich obszarze jak największej ilości artykułów biurowych pochodzących z recyklingu lub będących produktami wielokrotnego użytku, jak np. butelek filtrujących zamiast jednorazowych opakowań plastikowych. Niewątpliwie zmniejszeniu śladu węglowego służy też upowszechnienie się wideokonferencji, które mocno zredukowały wyjazdy służbowe. Tak, jak usankcjonowany już elektroniczny obieg dokumentów przyczynił się wcześniej do zminimalizowania zużycia papieru. 

Coraz większe wagę ma też dobry serwis w budynkach. Na znaczeniu zyskuje oferta dodatkowych usług, zbliżona do tych zapewnianych przez hotele, na przykład obsługa concierge. Kluczowym warunkiem staje się również bezpośredni dostęp do oferty gastronomicznej, podstawowych usług i sklepów, najlepiej na terenie budynku. Zmiany zachodzące na rynku biurowym generalnie idą w stronę postrzegania przestrzeni do pracy jako usługi.